Ενδοσκόπηση Πεπτικού: Ένας Πλήρης Οδηγός για Ασθενείς

Η ενδοσκόπηση πεπτικού αποτελεί σήμερα μία από τις πιο αξιόπιστες, ασφαλείς και αποτελεσματικές εξετάσεις στη σύγχρονη ιατρική, με τεράστια σημασία τόσο στη διάγνωση όσο και στην πρόληψη παθήσεων του γαστρεντερικού συστήματος. Με τη βοήθεια ενός λεπτού, εύκαμπτου σωλήνα με κάμερα υψηλής ευκρίνειας, ο γιατρός μπορεί να εξετάσει με άμεσο τρόπο το εσωτερικό του οισοφάγου, του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και του παχέος εντέρου.

Παρόλο που η λέξη “ενδοσκόπηση” μπορεί να προκαλεί άγχος σε έναν ασθενή, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια διαδικασία σύντομη, ανώδυνη, με μέθη, και εξαιρετικά υψηλής διαγνωστικής αξίας. Η εξέταση αυτή έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του παχέος εντέρου και στην έγκαιρη ανίχνευση πολυάριθμων άλλων παθήσεων.

1. Τι είναι η ενδοσκόπηση πεπτικού;

Η ενδοσκόπηση του πεπτικού είναι μία εξέταση η οποία επιτρέπει στον γαστρεντερολόγο να δει από κοντά την κατάσταση του γαστρεντερικού συστήματος. Χωρίζεται σε δύο βασικές μορφές:

Γαστροσκόπηση (άνω ενδοσκόπηση)

Επιτρέπει την αξιολόγηση του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.

Κολονοσκόπηση (κάτω ενδοσκόπηση)

Εξετάζεται όλο το παχύ έντερο και το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου.

Ο συνδυασμός των δύο εξετάσεων μπορεί να προσφέρει πλήρη εικόνα της υγείας του πεπτικού συστήματος.

2. Πώς πραγματοποιείται η ενδοσκόπηση;

Και οι δύο εξετάσεις γίνονται με τη χρήση ενός σύγχρονου ενδοσκοπίου υψηλής ευκρίνειας, το οποίο:

• μεταφέρει εικόνα σε πραγματικό χρόνο σε οθόνη υψηλής ανάλυσης
• διαθέτει φωτισμό υψηλής ευκρίνειας
• επιτρέπει λήψη βιοψιών
• δίνει δυνατότητα θεραπευτικών παρεμβάσεων

Η απεικόνιση είναι τόσο λεπτομερής, που ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει ακόμη και μικροσκοπικές βλάβες που δεν θα ήταν ορατές σε άλλες απεικονιστικές εξετάσεις.

3. Πότε συστήνεται η ενδοσκόπηση;

Η ενδοσκόπηση μπορεί να γίνει για διάγνωση, για παρακολούθηση ή προληπτικά, ανάλογα με την περίπτωση και την κρίση του γιατρού.

Ενδείξεις γαστροσκόπησης

• Επίμονος πόνος στο στομάχι
• Δυσπεψία ή καούρες
• Ανεξήγητη ναυτία ή έμετος
• Αναιμία
• Αίμα στον έμετο ή μαύρα κόπρανα
• Χρόνιος καύσος και παλινδρόμηση
• Υποψία λοίμωξης από Helicobacter pylori

Ενδείξεις κολονοσκόπησης

• αίμα στα κόπρανα
• αλλαγές στις κενώσεις
• επίμονος πόνος χαμηλά στην κοιλιά
• ανεξήγητη σιδηροπενική αναιμία
• φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου
• οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου
• προληπτικός έλεγχος ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού

4. Τι μπορεί να εντοπίσει η ενδοσκόπηση;

Η ενδοσκόπηση του πεπτικού μπορεί να αποκαλύψει παθήσεις όπως:

Ανω πεπτικό

• γαστρίτιδα
• οισοφαγίτιδα
• έλκη
• πολύποδες
• φλεγμονές
• κακοήθειες
• στενώσεις ή κιρσούς οισοφάγου
• λοιμώξεις (H. pylori)

Κάτω πεπτικό

• πολύποδες παχέος εντέρου
• προκαρκινικές αλλοιώσεις
• καρκίνος παχέος εντέρου
• εκκολπωματική νόσος
• ελκώδης κολίτιδα και νόσος Crohn
• αγγειακές βλάβες (αγγειοδυσπλασία)
• ισχαιμία εντέρου

Η δυνατότητα άμεσης οπτικής επιβεβαίωσης καθιστά την ενδοσκόπηση ανώτερη από πολλές άλλες εξετάσεις.

5. Είναι ασφαλής εξέταση;

Ναι. Η ενδοσκόπηση πεπτικού είναι μία από τις πιο ασφαλείς εξετάσεις στη σύγχρονη ιατρική.

Συνηθισμένες, ήπιες και προσωρινές ενοχλήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• μικρή ενόχληση στον λαιμό μετά από γαστροσκόπηση
• ελαφρύ φούσκωμα ή αέρια μετά την κολονοσκόπηση

Οι σοβαρές επιπλοκές είναι εξαιρετικά σπάνιες και σχετίζονται κυρίως με θεραπευτικές επεμβάσεις (π.χ. αφαίρεση μεγάλων πολυπόδων).

Η εξέταση γίνεται με ειδικό εξοπλισμό και παρουσία έμπειρου προσωπικού που παρακολουθεί τον ασθενή καθ’ όλη τη διάρκεια.

6. Θεραπευτικές δυνατότητες

Η ενδοσκόπηση μπορεί να εξυπηρετήσει θεραπευτικό σκοπό, συχνά αποφεύγοντας την ανάγκη για χειρουργείο.

Στη γαστροσκόπηση μπορεί να γίνει:

• λήψη βιοψιών
• αντιμετώπιση αιμορραγιών
• αφαίρεση πολυπόδων
• έγχυση φαρμάκων
• διάνοιξη στενώσεων
• αφαίρεση ξένων σωμάτων

Στην κολονοσκόπηση μπορεί να γίνει:

• πολυπεκτομή (αφαίρεση πολυπόδων)
• έλεγχος αιμορραγίας
• tattooing βλαβών
• διαστολή στενώσεων

Η αφαίρεση πολυπόδων αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη λειτουργία της κολονοσκόπησης, καθώς προλαμβάνει τον καρκίνο πριν προλάβει να αναπτυχθεί.

7. Πόσο συχνά χρειάζεται ενδοσκόπηση;

Δεν υπάρχει ένα ενιαίο πρόγραμμα για όλους.

Η συχνότητα καθορίζεται αποκλειστικά από τον θεράποντα γαστρεντερολόγο, με βάση:

• το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό
• τα ευρήματα προηγούμενων εξετάσεων
• την παρουσία ή μη πολυπόδων
• τις υπάρχουσες παθήσεις
• την ηλικία και τους παράγοντες κινδύνου

Αυτό σημαίνει ότι ο γιατρός παρακολούθησης καθορίζει ακριβώς πότε θα χρειαστεί νέα κολονοσκόπηση ή γαστροσκόπηση.

8. Πλεονεκτήματα της ενδοσκόπησης

• Έγκαιρη διάγνωση σοβαρών παθήσεων
• Πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου
• Ασφαλής διαδικασία με μέθη και ελάχιστη ενόχληση
• Θεραπευτικές παρεμβάσεις χωρίς χειρουργείο
• Άμεσα αποτελέσματα
• Μηδενική έκθεση σε ακτινοβολία

9. Συχνές απορίες

• Πονάει η εξέταση;

Όχι. Η μέθη προσφέρει άνεση και χαλάρωση.

• Χρειάζεται προετοιμασία;

Ναι, αλλά ο γιατρός σας θα σας δώσει ακριβείς οδηγίες που διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή.

• Μπορούν να ληφθούν βιοψίες;

Ναι. Είναι ασφαλείς, δεν προκαλούν πόνο και είναι πολύ σημαντικές για την διάγνωση.

 

Ομάδα Ενημέρωσης

ΔΙΚΤΑΙΟΝ Ιατρικό Διαγνωστικό Κέντρο