Δρ. Ιωάννης Γεωργίου Πλαστικός Χειρουργός
Πανεπιστημίου Marburg Γερμανίας
Λιποαναρρόφηση και η τεχνική της διογκωτικής αναισθησίας
Λιποαναρρόφηση είναι η χειρουργική τεχνική της αφαίρεσης λιποκυττάρων από το ανθρώπινο σώμα, μέσα από πολύ μικρές χειρουργικές τομές, μήκους μερικών χιλιοστών και με τη βοήθεια πολύ λεπτών μεταλλικών σωλήνων και αρνητικής πίεσης που δημιουργεί το μηχάνημα αναρρόφησης. Πατέρας της σύγχρονης λιποαναρρόφησης θεωρείται ο ιταλός ιατρός GiorgioFischer, ο οποίος εφάρμοσε για πρώτη φορά το 1976 μια ειδική κάνουλα λιποαναρρόφησης μαζί με ειδική αντλία. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές αλλαγές στην μέθοδο με αποτέλεσμα την απλούστευση της επέμβασης, την μεγαλύτερη ασφάλεια, και πιο αισθητικά αποτελέσματα.
Ανατομία
Το λίπος αποτελεί συνήθως το 15 -20% του σωματικού βάρους του ενήλικα άνδρα και το 20- 25% της ενήλικης γυναίκας. Καταλαμβάνει το χώρο μεταξύ του δέρματος και της μυϊκής περιτονίας, τον λεγόμενο υποδόριο ιστό. Μερικές από τις λειτουργίες του λιπώδεις ιστού περιλαμβάνουν την θερμομόνωση, την αποθήκευση καυσίμου, υψηλούενεργειακού περιεχομένου και την παροχή ενέργειας σε παρατεινόμενες συνθήκες μειωμένης πρόσληψης τροφής.Κατά τη μέση ηλικία συμβαίνει αύξηση της ποσότητας του υποδόριου λίπους, με εντονότερη εναπόθεση στην κοιλιακή χώρα και γενικά, στην περιοχήγύρω από τη «μέση» σε άνδρες και γυναίκες. Επιπλέον, στις γυναίκες σημειώνεταιαύξηση της εναπόθεσης στους μαστούς, τους μηρούςκαι τους γλουτούς.
Ενδείξεις
Η λιποαναρρόφηση δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση, μέθοδο απώλειας βάρους και υποκατάστατο της δίαιτας και της άσκησης.Ο ιδανικός υποψήφιος για λιποαναρρόφηση πρέπει να είναι σε καλή φυσική κατάσταση και το βάρος του να μην υπερβαίνει κατά πολύ το ιδανικό σωματικό βάρος.Οι εναποθέσεις λίπους πρέπει να είναι εντοπισμένες σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος και να είναι ανθεκτικές στηναπώλεια βάρους. Γενικά συνίσταται από τους ειδικούς να μην αφαιρούνται περισσότερο από 2 με 3 κιλά λίπους κάθε φορά για να αποφεύγονται σοβαρές για την υγεία του ασθενή επιπλοκές.
Οι συχνότερες περιοχές στις οποίες γίνονται λιποαναρροφήσεις στις γυναίκες είναι το πλάγιο των μηρών, δηλαδή τα γνωστά «ψωμάκια»,οι γλουτοί, η έσω περιοχή των γονάτων, η περιοχή της κοιλιάς και το πρόσωπο (διπλοσάγονο). Οι συχνότερες περιοχές στις οποίες γίνονται λιποαναρροφήσεις στους άντρες είναι το στήθος, στις περιπτώσεις γυναικομαστίας, η περιοχή της κοιλιάς, και το πρόσωπο (διπλοσάγονο) (εικ. 1). Πρακτικά όμως αυτή η επέμβαση μπορεί να γίνει σε όλα τα μέρη του σώματος υπό ορισμένες προϋποθέσεις και πάντοτε με την κρίση του θεράποντα ιατρού.
Τεχνική διογκωτικής αναισθησίας (Tumescent)
Η τεχνική της διογκωτικής αναισθησία αποτέλεσε μεγάλο σταθμό στη λιποαναρρόφηση και ανακαλύφθηκε από τον JeffreyKlein το 1985.Χρησιμοποιείται ένα διάλυμα που περιέχει φυσιολογικό ορό, ξυλοκαΐνη(τοπικό αναισθητικό) ,αδρεναλίνη και διττανθρακικό νάτριο.Το διττανθρακικό νάτριο ελαττώνει το αίσθημα καύσου που προκαλείται από το όξινοpH του διαλύματος ξυλοκαΐνης . Η πρόσμειξη αδρεναλίνης στοτοπικό αναισθητικό είναι πολύ σημαντική, επειδή προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα: αγγειοσύσπαση, μεαποτέλεσμα τη μειωμένη απορρόφηση της αναισθητικήςουσίας, αύξηση της διάρκειας της αναισθητοποίησηςκαι μείωση της απαιτούμενης συνολικής ποσότητας της δόσης. Επίσης, η αγγειοσύσπαση βοηθά την αιμόσταση και επομένως μειώνεται η απώλεια αίματος.
Με λεπτές βελόνες γίνεται αργή έγχυση μεγάλου όγκου υγρού, μερικές φορές ακόμα και τρεις φορές την ποσότητα του λίπους που θα αφαιρεθεί. Η διαδικασία αύτη είναι σχεδόν ανώδυνη. Ο ασθενής παραμένει στο χειρουργείο για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να δράση πλήρως η τοπική αναισθησία και να μουδιάσει η περιοχή.Ακολούθως ο πλαστικός χειρουργός μέσα από πολύ μικρές χειρουργικές τομές, και με την βοήθεια κανουλών που είναι συνδεδεμένες με ειδική αντλία αναρροφά την ποσότητα του λιπώδους ιστού που αυτός θεωρεί αναγκαίο (εικ. 2).
Μέτα το πέρας της επέμβασης οι τομές δεν συρράπτονται, αλλά παραμένουν ανοικτές για ναπαροχετεύουν το υγρό με αποτέλεσμαλιγότερα οιδήματα, εκχυμώσεις και μείωσης του κινδύνου φλεγμονής.Εφαρμόζεται μια ελαστική επίδεση για ναδιευκολυνθεί η παροχέτευσηπου διαρκεί 24-48 ώρες.Ακολούθως εφαρμόζεται ένα ειδικό ελαστικό κορσέ για μερικές εβδομάδες που μειώνει κατά πολύ το οίδημα. Ο ασθενής κινητοποιείται αμέσως και ανάλογος της περιοχής που έγινε η επέμβαση μπορεί να επιστρέψει στις συνηθισμένες του δραστηριότητες ακόμη και μετά από μερικές μέρες.
Πλεονεκτήματα
Τα πλεονεκτήματα αυτήςτης μεθόδου έναντι άλλων μεθόδων όπως της γενικής ή περιοχικής αναισθησίαςείναι η δυνατότητα αναισθητοποίησης μεγάλης επιφάνειαςμε ασφάλεια, αποφεύγοντας τους κινδύνους της γενικήςαναισθησίας.Σε περιπτώσεις μικρής ποσότητας λίπους περιορισμένης σε λίγες περιοχές του σώματος η λιποαναρρόφηση γίνεται χωρίς να χρειάζεται άλλη επιπρόσθετη νάρκωση. Η υποδόρια έγχυση μεγάλου όγκου υγρού υποδόρια διαχωρίζειτο δέρμα από τους υποκείμενους ιστούς κι αποφεύγεταιη τρώση μεγάλων αγγείων και νεύρων, ελαχιστοποίηση απώλειας αίματος κατά την επέμβαση και παρατεταμένη αναλγησία, μέχρι και 24 ώρες μετεγχειρητικά. Το πιο σημαντικόόμως είναι ότι oασθενής μετά 30 με 60 λεπτά από την επέμβαση μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του χωρίς να αισθάνεται ιδιαίτερο πόνο και η ανάρρωση είναι ταχεία.
Συμπληρωματικές μέθοδοι
Τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί καινούριες τεχνικές στην λιποαναρρόφηση όπως τα laser οι υπέρηχοι και η ραδιοσυχνότητα με την ελπίδα να βελτιωθεί η ευκολία και η αποτελεσματικότητα της λιποαναρρόφησης. Δυστυχώς ακόμη δεν έχει αποδειχτεί η ανωτερότητα τους σε σχέση με τις άλλες τεχνικές όπως της τεχνική διόγκωσης. Και στις τρεις αυτές τεχνικές η θερμότητα που παράγεται για να υγροποιηθούν τα κύτταρα λίπους μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο δέρμα ή σε βαθύτερους ιστούς η και ακόμη εγκαύματα. Για αυτό και η χρήση τους θα πρέπει προς το παρόν να περιορίζεται μόνο σε ειδικές περίπτωσης συμφώνα πάντα με την κρίση του θεράποντος χειρουργού.
Μύθοι και αλήθειες
Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο, ότι η λιποαναρρόφηση δεν αποσκοπεί στην ελάττωση σωματικού βάρους και δεν υποκαθιστά την δίαιτα. Έχει σαν αποτέλεσμα την σημαντική μείωση όγκου, άλλα όχι και βάρους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το λίπος έχει χαμηλό ειδικό βάρος και η αφαίρεσή του δεν συνεπάγεται με μεγάλη μείωση του βάρους, γεγονός που πολλές φορές απογοητεύει τους ασθενείς που δεν έχουν επαρκή ενημέρωση. Επίσης η λιποαναρρόφηση, δεν ενδείκνυται για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας (αν και η επιφανειακή απορρόφηση λίπους μπορεί να βοηθήσει) αλλά ούτε και την επιδεινώνει.Ακόμη εάν ο ασθενής μετά την επέμβαση δεν αλλάξει τρόπο ζωής σε σχέση με τη διατροφή και την εκγύμνασή του, είναι πολύ πιθανό να δει λίπος να συσσωρεύεται σε άλλες περιοχές που πριν δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα υπερβολικής συγκέντρωσης λιποκυττάρων. Γι’ αυτό είναι επιβεβλημένο, μετά την επέμβαση ο ασθενής να μην επαναπαυτεί, αλλά ν