Ως υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ορίζεται η κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευημερίας και όχι απλώς η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας. Με βάση αυτόν τον ορισμό γίνεται κατανοητό πως ο αριθμός των συνανθρώπων μας που μπορούν να χαρακτηριστούν ως υγιείς, είναι πολύ μικρότερος από όσο θα περιμέναμε.
Η τρίτη ηλικία είναι μια περίοδος της ζωής που συχνά συνοδεύεται από προκλήσεις, και μια από αυτές είναι οι αλλαγές στη νευρολογική κατάσταση του ατόμου. Όταν αναφερόμαστε στην τρίτη ηλικία, μιλάμε για την περίοδο της ζωής που χαρακτηρίζεται από σημαντική φυσική και γνωστική φθορά, και γι’ αυτό απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα.
Στη νευρολογία, μπορούμε να διακρίνουμε δύο κατηγορίες συμπτωμάτων: τα συμπτώματα συν και τα συμπτώματα πλην. Τα συμπτώματα συν είναι συμπτώματα που δεν θα έπρεπε να έχει ένας υγιής άνθρωπος, όπως οι πονοκέφαλοι ή οι ίλιγγοι. Από την άλλη, τα συμπτώματα πλην αναφέρονται σε ικανότητες που χάνονται με την πάροδο του χρόνου, όπως η δυσκολία στη μνήμη ή η απώλεια ισορροπίας και άλλες κινητικές διαταραχές. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται αργά και μπορεί να μην είναι άμεσα αντιληπτά από τον ίδιο τον ασθενή ή το οικείο του περιβάλλον, με αποτέλεσμα να αποδίδονται συχνά στην «φυσιολογική» διαδικασία της γήρανσης.
Πιο συγκεκριμένα, οι ανώτερες γνωστικές λειτουργίες, όπως η μνήμη, η προσοχή, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και η κρίση, επηρεάζονται συχνά στην τρίτη ηλικία.
Μία άλλη συχνή λέξη που ακούγεται σε συσχετισμό με ηλικιωμένους ασθενής είναι η αστάθεια. Η αστάθεια τις περισσότερες φορές μπορεί να αποδοθεί σε κάποια νευρολογική ασθένεια όπως είναι το Πάρκινσον ή η πολυνευρπάθεια.
Το γεγονός ότι τα συμπτώματα πλην αναπτύσσονται σταδιακά, καθιστά συχνά δύσκολη την αναγνώριση των προβλημάτων σε πρώιμο στάδιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά άτομα να μην αναζητούν ιατρική βοήθεια. Ωστόσο, πίσω από αυτά τα σημάδια μπορεί να κρύβεται μια νευρολογική διαταραχή, η οποία, αν και δεν μπορεί πάντα να θεραπευτεί πλήρως, μπορεί να διαχειριστεί και να ανακουφίσει τον ασθενή και το περιβάλλον του. Πέραν της φαρμακευτικής αγωγής, ο νευρολόγος μπορεί να κατευθύνει την οικογένεια σχετικά με το τι θα πρέπει να προσέξουν αλλά και να απευθυνθεί σε άλλους επαγγελματίες υγείας όπως φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές και εργοθεραπευτές.
Είναι σημαντικό για τις οικογένειες να ενθαρρύνουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να επισκεφτούν έναν ειδικό νευρολόγο. Η παρουσία ενός νεότερου μέλους της οικογένειας κατά την επίσκεψη στον γιατρό μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη, καθώς μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες και να διευκολύνει την κατανόηση των οδηγιών και συστάσεων του γιατρού.
Μιλάμε για λειτουργίες που είναι κρίσιμες για την καθημερινή ζωή και την ανεξαρτησία του ατόμου, και η απώλειά τους μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ποιότητα ζωής.
Στόχος είναι να βοηθήσουμε τους ηλικιωμένους να ζήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα, διατηρώντας την αξιοπρέπειά τους και την αίσθηση του ελέγχου στη ζωή τους.
